Ahmetler Köyü

Köyümüzü, yöremizi, kültürümüzü tanıyalım, tanıtalım.

26 Kasım 2013 Salı

Ahmetler Kanyonu


Ahmetler Kanyonu'nun Yeri

Ahmetler Kanyonu ve Çevresindeki köyler
Kanyonun doğu sınırında Gençler ve Güçlüköy toprakları bulunur. Batısında Ahmetler toprakları vardır.
Resimdeki Köprüayağı ve Aşağı Değirmen (Kapuz Değirmeni) arasındaki beyaz çizgi olası HES tünelinin yerini gösterir.


Ahmetler Köyü yoluna sapıp ırmağa gelince köprüden 100 m. yukarıda kış aylarında ırmak suları böyle akar. Burası Ahmetler kanyonunun alt ucudur. Buraya "Köprüayağı" denir. Eskiden beton köprü yokken köylülerimiz buradaki doğal kaya yükseltileri üzerine iki, üç uzun ağaç koyup köprü yaparlardı. İnsanlarımız da keçi koyun gibi hayvanlarımız da kış aylarında korkuluğu olmayan bu köprüyü kullanırlardı. Ama kışın gelen büyük bir sel dalgası bu ağaçları alır giderdi Sadece köprünün kayadan olan ayakları kalırdı. Köprünün ağaçları arada bir yenilenirdi. Sadece ayakları devamlı kalıcıydı.  Onun için buraya Köprüayağı denmişti.

Ahmetler kanyonuna Ahmetler'de ve çevre köylerde Gapız - kapuz denmektedir. Kapuz, kanyon demektir.
Ahmetler Kanyonu Antalya'nın Manavgat ilçesi sınırları içinde denize dökülen Karpuz Çayı üzerindedir.Manavgat'tan Akseki'ye giderken 30. km. den Ahmetler Köyüne yol sapar. Yol Karpuz Çayı üzerinden geçer. Ahmetler Kanyonu köprünün yukarısında bulunur ve kuş uçumu 3.5 km. devam eder. Su yatağındaki dönemeçler hesaba katılırsa 5 km. civarındadır. Kanyonun yukarısında yakın zamana kadar Ahmetler çevresindeki komşu köylerin un öğüttüğü iki adet eski değirmen kalıntısı vardır.
Kanyon üzerinde özel bir şirket HES yapma girişiminde bulundu. Ahmetler ve komşu köyler insanları yıllardır kullandıkları ırmağın suyunun kullanma hakkının ellerinden alınacağını, kanyon içindeki bitkiler, dağ keçileri, balıklar gibi canlıların zarar göreceğini düşünerek kanyon üzerine HES yapılmasına karşı çıktılar ve yapılmaması için direnmeye başladılar. Bu direniş Manavgat'ta, Antalya'da bulunan çeşitli çevre dostu kuruluş tarafından desteklendi. Yerel ve ulusal medya da köylülerin HES yapımını engellemek için onlara ilgi gösterdi, destek verdi. Birçok kişi kanyonu tanıdı ve sahiplendi. Böylece Ahmetler Kanyonu sadece Ahmetlerin değil, yurdumuzun hatta dünya insanlarının bir ortak malı oldu.
Fotoğraf çekimi ile uğraşan bir kuruluş kanyonun yukarı ve aşağı bölümlerinin fotoğrafını çekti. Kanyonun tanıtımına katkıda bulundu. Bu yazımızda bu fotoğraflardan bazılarını sizlerle paylaşmak istedim.
Fotoğrafları paylaşırken daha tam tanınmayan kanyonumuzun bazı özelliklerini de sizlere anlatmak istiyorum.
Fotoğrafçı arkadaşlar dört noktadan havalanarak çevrenin fotoğraflarını çekmişler
1-Kanyonun başladığı yer olan Kapuz Değirmeni'nden (Aşağı Değirmen'den)
2 - Kanyonun bittiği yer olan Köprüayağı'ndan
3 - Yöreyi karşıdan gören Sarnıç Beleni'nden
4 - Ahmetler yolu üzerinde bulunan Akyalı'dan

Ahmetler Kanyonu yukarı Bölümü

Bayır Değirmeni - Yukarı Değirmen ve kapuz - kanyon girişindeki Kapuz Değirmeni yerlerinin Ahmetler tarafındaki orman  kesim alanı yukarısından görünüşü
Kanyonun giriş bölümünde de kayalıklar dik olarak yükselir. Bu dik kayalarda ancak sincaplar ve dağ keçileri gezebiliyor.
Irmağın kanyondan yukarısında vadi , kayalığı az olan dik yaçlı bir görünüm sergiler. Vadinin yamaçlarına yöresel ağızda bayır denmektedir. Bayır toprakları üzerinde su kaynakları ve çam, meşe ormanları bulunur. Kanyon girişinden 1 km. yukarıdaki değirmene "bayır değirmeni" ya da "yukarı değirmen" denirdi. Irmağın kanyondan yukarıdaki bölümünde yaz aylarında az da olsa sular akar. 
Aşağı Değirmen bölümünde V görünümünde vadi ve Çam ormanları biter, U görünümünde kanyon başlar. Kanyonun başladığı yerde de eskiden bir değirmen vardı. Bu değirmene de "Kapuz Değirmeni"  ya da "Aşağı Değirmen" denirdi.
Irmaktan kanyona akan sular yaz aylarında kaybolur kanyonun aşağı bölümlerine inmez. Bu kanyon su yatağının ırmak sularını sızdırıp yer altına geçirdiğini gösterir. Hatta ilk yağmurlardan sonra  bile kanyon içerisine akan  kalabalık sular kanyon aşağısına varamaz. Irmağın bayır bölümünde sular akar ama Köprüayağı bölümünde akmaz. Köprüayağından suların akması için kışın kalabalık sel suları gelip kanyon içindeki boşlukları doldurması gerekir.
Vadideki Çam ağaçları kanyonun da uygun yerlerinde yaşamaya devam eder.
.......................................................................

Ahmetler Kanyonu Aşağı Bölümü



Kanyonun aşağı bölümü Ahmetler ve Gençler köyleri arasındaki sınırı oluşturur. Bu bölümün uygun yerlerinde insan ayağı değmediği için nesli azalmış bazı bitkiler yaşama olanağı bulur.


Ahmetler Kanyonundan geçen Karpuz Çayı suları kışın çoğalır, yazın azalır veya kurur.  Üstteki resim 23Kasım 2013 tarihlerinde çekilmiştir. Görüldüğü gibi sular akmıyor. Derin yerlerde bazı su birikintileri var. Oysa aynı tarihte kanyonun yukarı bölümünde ırmakta su akmaktadır. Bundan da anlaşılıyor ki kanyona giren suların bir bölümü kanyonun yapısı sonucu yer altına sızıp kaybolmaktadır. Aşağı bölümde ancak derin yerlerde göletler halinde su kalmaktadır. Balık varlığı varlığını bu göletlerde devam ettirmektedir. Yüzme ve kano sporları da bu göletlerde yapılmaktadır.  
Bakan Bayraktar'dan tarihi itiraf geldi. Evet, küçücük derelere HES'lerle doğayı mahvetmişiz, çare nükleermiş. Ahmetler Köyü günlerdir nöbette. 
http://www.radikal.com.tr/yazarlar/pinar_ogunc/pardon_kucuk_dereleri_bosuna_mahvetmisiz-1162676
.........................................

Kanyonun aşağısından yukarı doğru çıkıldıkça yandaki kayalar dik olarak yükselir. Bazı bölümlerde kayalıklar arasında oluşan düzlüklerde topraklar oluşmuştur ve buralarda başka yerde yaşamayan ya da nesli azalmış olan bazı bitkiler yaşamaktadır. Söz gelimi Sandal ağacı bu bölgelerde yetişir. Ancak hayvan besleyen çobanların kesmesi sonucu çevrede azalmıştır ya da tamamen tükenmiştir. Oysa kanyonun insan varamayan bazı bölgelerinde yaşlanmış Sandal ağaçları vardır. İlkbaharda kanyona uçabilecek uzaklığa konan arılar bu Sandal ağaçlarının çiçeklerinden güzel bal toplar. Sandal gibi başka yerlerde yaşama alanı bulamayan bazı bitkiler de burada insan ayağı basmayan yerlerde yaşama şansı bulabilmektedir.Keza burada insan ayağı basmayan sakin ıssız yerlerde dağ keçileri yaşamaktadır. Dağ keçileri kış aylarında çoğalmakta yaz aylarında ise yaylalara gitmektedirler.Kanyon kayalıklarında etçil kuşların yuva yapıp neslini devam ettirebileceği inler ve kaya oyukları bol miktara bulunur. Buralarda çocukluğumda bol miktarda kartal olduğunu hatırlıyorum. Atmaca şahin gibi kuşlar şimdi de bulunmaktadır.3.5 km kuş uçuşu uzunluğu olan kanyon üzerinde sadece Atlamba denen yerde geçit bulunur. Atlamba' ya Ahmetler tarafından insanlar ve davar sürüleri varabilir. Ancak Güçlüköy tarafında davar sürüleri gezemez. Dağ keçileri sulanmak için oradan ırmağa iner. Bazen avcılar da Güçlüköy tarafına geçmektedir, ancak kayalıklarda gezmek zor ve tehlikelidir.  Atlamba'nın Güçlüköy tarafında biraz yukarıda bir su kaynağı vardır. Eskiden de kullanılmış olduğu eski taş yapılardan anlaşılır. Suyun adı: "kirse Muarı" dır. Kirse, kilise sözcüğünün halk azında konuşulan şeklidir. Kilise pınarı adı, yakınlarında eskiden bir kilise olabileceğini çağrıştırıyor. Ancak görünürde eski bir yapı yoktur.  Varsa bile arazi çok yamaç ve döküntülü bir yapıda olduğu için kaybolmuş. Avcılar yakınlardaki inlerde bası resimlerin olduğunu anlatıyorlar. Çevlik ve Gözetaltı bölümlerinde Ahmetler tarafından kanyonun su yatağına kadar inilebilir ancak Güçlüköy tarafına geçit yoktur.Gençler Köyünün kanyonun aşağı bölümünde sınırı vardır.  Kızılkaya aşağısına konan arılar buradan kanyonda bulunan sandal ağaçlarına ilkbaharda uçabilmekte ve oldukça faydalanmaktadırlar.Irmak sularında yaşayan balıklar yazın sular kuruyunca derin yerlerde kalan göletlerde yaşamını devam ettirir. Kanyon yukarısındaki değirmen yatakları önündeki göletlerde ve kanyon aşağısındaki Köprüayağı denilen yerde balık avlanılabilir. Daha iri balık avlamak için kanyonun Atlamba denilen yerine gitmek gerekir. Oraya balık avlamaya gelen az olduğu için balıkları daha yaşlı ve iridir.Bazı turistik tur şirketleri kanyonun alt bölümü ile Çevlik arasında yürüyüş ve tırmanış turları düzenlemektedir. Köprüayağı denilen yerdeki doğal gölet üzerinde yüzme ve kano ile spor yapılır.

Akyalı Ve Çevresi

  Akyalı yukarısından  karşıdaki kartal yuvalarının, batıda ve güneyde bulunan toprakların görünüşü
Akyalının  yukarıdan görünüşü
Akyalı ile Cipcikli Çeşmesi arasında fotoğraf çekme çalışmaları. Yukarıdan fotoğraf çekiminin aşağıdan uzaktan kumanda ile yönlendirilmesi.
Akyalı'dan Değirmen Boğazı, Kayadibi ve Çakalköy'ün görünüşü
Susam Savırdığı, İki Korum, Kayadibi ve Değirmen Boğazı'nın görünüşü
Akyalı'dan karşıdaki inlerin görünüşü. Eskiden kış aylarında 
geceleri ve yağmurda bu inlerin her birinde bir davar sürüsü barınırdı. 

Sarnıç Beleni'nden Bakış
Tahta, Koramşa, kkanyon ve Kızılkaya'nın Sarnıç Beleni'nden görünüşü
Bük Alanı'nın görünüşü

Tahta ve Celal Yaka arazileri

Ortada Kızılkaya ve Gençler Köyü arazileri
...
Ahmetler köyü ve kanyonundaki HES direnişi  çevre seven aydınlarımız tarafından desteklendi. Haber ve tanıtımlarla bütün insanlarımıza duyuruldu. Konu ile ilgili bir videoyu ekliyorum 

Ahmetler Köyünde HES Direnişi

Hiç yorum yok: